Knuffels zijn geweldig. Wat mij betreft kunnen ze niet genoeg worden uitgedeeld. Ze kosten niks, ze troosten, geven kracht en vertrouwen. Ik ontvang ze graag en deel ze net zo lief uit. Ik ben een vrijkous.
Nu kom ik dan ook uit een warm nest. Mijn ouders en vooral mijn moeder knuffelden hun vijf kinderen in overvloed. Ik heb blije herinneringen aan het wilde zwieren en dollen met mijn vader en de kriebel- en knuffelsessies met mijn moeder, die vaak gepaard gingen met verbale liefkozingen in de vorm van rijmpjes, liedjes en troetelnaampjes. “Zwaan-kleef-aan” noemde ze me goedmoedig mopperend als ze stond te koken en ik mijn armen om haar middel had geslagen om haar vervolgens niet meer los te laten tot ze er echt genoeg van had, “Ireneruize” zong ze me toe in een zelf verzonnen liedje als ze me eens troostte.
In de loop der jaren ontstond er tussen ons een knuffelritueel bij het tv-kijken. Toen ik nog klein genoeg was, kroop ik naast mijn moeder in haar leunstoel en hing ik tegen haar aan terwijl ze me zachtjes door mijn haar kriebelde. Toen dat niet meer paste, ging ik op de grond zitten en kroop ik tegen de stoel aan en legde mijn hoofd tegen haar schoot als een Rupsje Nooitgenoeg wensend dat ze niet zou stoppen.
Mijn moeder vertelde me wel over hoe zij en haar zussen elkaar vroeger knuffelden voor het slapengaan. Ze deelde in het grote gezin waarin ze opgroeide in de jaren ’30 en ‘40 een tweepersoonsbed met twee van haar zussen. Voor het slapen gaan, gingen ze in een rijtje liggen en kriebelden ze de rug voor zich. Na een tijdje draaiden ze zich tegelijk om en kriebelden ze de andere rug. Wat een verwennerij als je toevallig in het midden lag.
De zachtheid en knuffels van mijn moeder waren populair bij mijn klasgenootjes op de lagere school. Bij de avondvierdaagse liepen ze graag met haar hand in hand, in de schoolbieb stempelden ze het liefst bij haar af, verzekerd van een aardig woord of een aai over de bol. En toen mijn kleine nichtje jaren later haar bord nooit wilde leegeten, leidde oma haar af van haar frustratie hierover met lieve woorden, liedjes en een knuffel, net zolang tot ze haar boosheid vergat en het bord in een ommezwaai leeg was.
Met haar voortschrijdende dementie is het cassettebandje van mijn moeders leven bijna tot het begin teruggespoeld. Na een jaar of vijf heel boos te zijn geweest op de wereld omdat haar verstand haar in de steek liet, is de liefste van de hele wereld inmiddels zo klein, dat ze weer volop geniet van tienduizend konijnenkusjes op haar wangen, de kriebeltjes en aaien over haar onderarmen en handen, het zachte strelen over haar zilveren haar. Samen met liefkozende woorden en liedjes van vroeger, maakt dit dat ze muisstil op de bank tegen me aanhangt, hopend dat ik nooit zal stoppen.
Naschrift: Vlak na het verschijnen van deze column overleed mijn lieve moeder op 13 februari 2012.
Irene Hemelaar is creatief ondernemer en roze barricadenbeklimmer. Ze houdt van Mariska en hokt met konijn Ben.