Guido Attema van Kerk in Mokum interviewde mij naar aanleiding van de Preek van de Leek morgen in de Singelkerk.
Affinia 50, Internationale Coming Out-dag 11 oktober 2015
Ik was vanmorgen bijtijds op het vliegveld, maar er was te weinig marechaussee ingeroosterd; lange rijen en vliegstress. Een mevrouw viel flauw.
Vervolgens racen naar de gate, waar het boarden al gaande was. Maarrrr… wel een kop koffie gescoord. Prioriteiten, prioriteiten.
Tijdens de vlucht heb ik mijn speech alvast vertaald voor de site van de Nederlandse Vrouwen Raad. Ik wilde hem persé meteen in het Engels schrijven, zodat de woorden die ik uitspreek exact de woorden zijn die ik wíl uitspreken.
Op het moment dat je in het Nederlands start te schrijven, wijkt wat je uiteindelijk gaat zeggen toch altijd net even af van hoe je het hebt bedoeld. En het gaat niet alleen om de tekst zelf, maar ook om hoe je hem uitspreekt en ik ervaar een andere ritme en pitch in het Engels.
Voel me aan het begin van de finale van mijn grote bijzondere avontuurals Nederlandse vrouwenvertegenwoordiger, een traject dat een jaar geleden begon, een beetje zenuwachtig, tikkie emo (hadden mijn ouders dit toch eens kunnen meemaken!) en vooral trots.
Spreken bij de Algemene Vergadering van de VN. Als gewone participerende activistische burger is dat toch wel het hoogst haalbare, nietwaar.
Maar vooral ook een gevoel van dankbaarheid voor alle bijzondere dingen die ik het afgelopen jaar heb mogen meemaken en heb kunnen aanzwengelen. Op politiek niveau. Het betrekken van de (gevolmachtigd) ministers van de landen in ons koninkrijk bij de perspresentatie van de Koninkrijksboot voor de Botenparade was daar een van. Maar ook het kopje thee met premier Rutte, dat hij met me wilde drinken toen ik het hem vroeg. De CSW, twee weken New York met ontiegelijk veel krachtige vrouwen om te ‘oefenen’ voor het grote werk dat vanaf morgen plaatsvindt.
Maar ook op voeten in de klei-niveau. Het was super gaaf om 21 april in Stompetoren ruim 2 uur te praten met Vrouwen van Nu tussen de pakweg 50 en 90 jaar over homo- en biseksualiteit, over trans en intersekse. Dat hadden ze nog nooit zo gedaan. En dan de toekomst van LHBTI in de Gelijk=Anders vrouwenagenda met de door mij bewonderde COC-voorzitter Tanja Ineke, Pride Photo Award winnaar Chris Rijksen en gevolmachtigd minister van St. Maarten Josianne Fleming Artsen. De laatste beargumenteerde het belang van gelijke (huwelijks)rechten binnen het koninkrijk. En ze vertelde voor het eerst officieel en in het openbaar dat ze moeder is van twee lesbische dochters. Zó ontroerend en krachtig.
De in samenwerking met IHLIA georganiseerde bijeenkomst ‘Vertel het de Vrouwenvertegenwoordiger’ tijdens de Amsterdamse pride 26 juli, waar ik van zo’n 20 vrouwen input kreeg over wat zij graag terug zouden horen in de speech en over hoe ze vonden dat ik het zou moeten aanpakken. De 2 foto’s die ik van de flipovers met ideeën had gemaakt, hingen bij het schrijven voortdurend voor mijn neus, opdat ik ze als leidraad zou gebruiken. Volgens mij is dat best goed gelukt.
Heel bijzonder was de dag bij UNAIDS in Genève, op uitnodiging van Luiz Loures, assistent Secretaris Generaal bij de VN, waar zo’n 10 knappe koppen mijn hoofd en hart volstopten met al hun kennis en bevlogenheid op gebied van LHBTI en gezondheid.
Wat zullen de komende 13 dagen brengen?
In elk geval 3 verschillende hotels. De permanente vertegenwoordiging boekte Affinia, het hotel waar ik in het kader van mijn speech verblijf. Dan ben ik 4 dagen vrij en moest om die reden ook zelf een hotel regelen. De 14e verhuis ik dan ook naar het Sofitel New York, mogelijk gemaakt door de bemiddeling van Sofitel The Grand in Amsterdam. En dan eindig ik in het hotel One United Nations Plaza, waar ik in maart bij de CSW wijntjes heb genuttigd in de lobby met een aantal super activisten, maar nu in het kader van de maatschappelijk/politieke delegatie 5 overnachtingen zal meemaken. Zo kom je nog eens ergens.
Nu ben ik dus letterlijk heerlijk geland in Affinia. De taxirit was supergaaf met een heel leuke chauffeur. Hij kwam oorspronkelijk uit Bangladesh en hij wist van alles te vertellen over de Deltawerken, het verschil tussen Holland en Nederland en tulpen als exportproduct. Het is een prachtige avond, dus ga zo een flink stuk wandelen en New York opsnuiven voor het slapengaan.
Morgenochtend om 09.00 heb ik afgesproken bij de Permanente Vertegenwoordiging, waarna we naar de opening gaan van de agenda over ‘the advancement of women’. Er zijn 109 sprekers over 3 dagen en ik ben spreker 63. Een eenvoudige rekensom wijst dan uit dat ik dinsdag ergens in de middag aan de beurt zal zijn… We gaan het zien!
Twee hamvragen in aanloop naar de AVVN
Irene, is je speech al af?
Irene, wanneer ga je nu naar New York de VN toespreken?
Twee hamvragen die me al weken (speech), zo niet maanden (wanneer!!!! NY) bezighouden.
Net op het moment dat ik had besloten dat ik me bij het schrijven zou gaan beperken tot de feiten, cijfers en vormtips die ik in de vele gesprekken met betrokken mensen heb mogen ontvangen, kreeg ik ingefluisterd dat er eind september een belangrijk statement gemaakt zou worden. Wilde mijn speech een beetje actueel zijn, moest ik daar wel ruimte voor maken.
Deze eerste week van de Algemene Vergadering van de VN leverde al veel moois op. Afgelopen weekend spraken meer dan 80 wereldleiders zich uit om de ‘gender gap’ tussen vrouwen en mannen te verkleinen. https://www.unwomen.org/en/news/stories/2015/9/closing-remarks-global-leaders-meeting Mooie standpunten die óók voor LHBTI gelden, maar niet als zodanig benoemd. Dit neem ik dan maar mee Ook het fenomeen ‘gender’. Dat is uiteraard breder dan de dichotomie van man en vrouw alleen.
En tussendoor valt mijn oog op een bericht van een lidstaat die zogenaamde wetten vanuit zijn religie boven mensenrechten schaart. https://gayguidetocambodia.wordpress.com/2015/09/29/lgbt-rights-saudi-diplomat-refuses-to-discuss-gay-rights-at-un/
Daar maak ik me dan ook nog weer een paar uur druk om. Moet ik hier iets mee? Nee.
Ik blijf bij mijn oorspronkelijke plan om me te richten op landen waar homoseksualiteit niet verboden is, maar waar wetten ter bescherming van LHBTI-personen ontbreken. Dat neemt niet weg dat dit statement van Saudi Arabië me gek maakt. Mensenrechten boven religie!!!!
Maar dan gisteren de bijeenkomst waar Frans Timmermans over spreekt: https://www.ohchr.org/EN/Issues/Discrimination/Pages/JointLGBTIstatement.aspx
“United Nations entities call on States to act urgently to end violence and discrimination against lesbian, gay, bisexual, transgender and intersex (LGBTI), adults, adolescents and children.” Met een fantastische voetnoot: “While this statement refers to lesbian, gay, bisexual, transgender and intersex people, it should also be read to refer to other people who face violence and discrimination on the basis of their actual or perceived sexual orientation, gender identity and sex characteristics, including those who may identify with other terms.” Ik hou zo van inclusiviteit. Wow, dit is GROOT! Dit is onontbeerlijk voor wat ik wil gaan zeggen.
Toen ik praktisch een jaar geleden mijn sollicitatieprocedure voor Vrouwenvertegenwoordiger besprak met Charles Radcliffe, chief global issues bij OHCHR zei hij me dat de AV van 2015 hét moment was om gelijke rechten voor LBTI (zonder ‘G’ of ‘H’ want gaat over vrouwen) te bespreken. Er waren veel ontwikkelingen ten positieve gaande mbt de erkenning van sexuele oriëntatie en gender identiteit als mensenrecht. Nederland zou met mij als vrouwenvertegenwoordiger kunnen meelopen in de voorhoede van verandering. En de NVR zag dit ook en ik wérd gekozen.
(Lees eventueel hier over Free & Equal: https://www.unfe.org/)
Is mijn speech half oktober met deze versnelling in positieve ontwikkelingen dan mosterd na de maaltijd? Nee, beslist niet. Ik zie het meer als een kers (een verse, niet zo’n vieze geconfijte) of (vers geklopte) slagroom op de taart. Ik spreek nog altijd op een plek, waar LBTI nog niet is aangekaart, waar landen aanwezig zullen zijn niets met het onderwerp hebben, maar ook die misschien al overwegen om ‘iets’ met dit onderwerp te doen of die misschien net een duwtje in de juiste richting nodig hebben. Het blijft een unieke kans en gelegenheid.
En dan is het nu tijd om de laatste hand aan de speech te gaan leggen, zodat ik, wanneer ik hoogstwaarschijnlijk eind volgende week vertrek, niet alleen een persoonlijk, inhoudelijk en goed statement breng, maar vooral eentje die volledig aansluit bij de actualiteit en de positieve ontwikkelingen en daar hopelijk ook aan zal bijdragen.
Het verslag van de CSW59, wat eraan vooraf ging en wat er op volgde
In maart woonde ik als Nederlandse Vrouwenvertegenwoordiger de CSW59 bij, de commission on the status of women. Wat eraan vooraf ging en wat er op volgde lees je hier:
Ik ben in 2015 Vrouwenvertegenwoordiger voor de Verenigde Naties
De Nederlandse Vrouwen Raad (NVR) heeft Irene Hemelaar (45), ondernemer en o.a. directeur LHBTI-emancipatie van de Stichting Amsterdam Gay Pride, voorgedragen als Vrouwenvertegenwoordiger naar de Verenigde Naties. Na haar benoeming door de Minister van Buitenlandse Zaken zal zij in oktober 2015 deel uitmaken van de Regeringsdelegatie naar de Algemene Vergadering van de VN om daar namens de Nederlandse vrouwen de regeringsleiders van de VN-lidstaten toe te spreken.
De ambitie van Irene Hemelaar als vrouwenvertegenwoordiger is om op te komen voor de rechten van lesbische, biseksuele en transvrouwen en vrouwen met een intersekseconditie (LBTI-vrouwen). Over die ambitie zegt zij: ”2015 is het jaar dat ik vrouwenvertegenwoordiger zou willen zijn. In aanloop naar EuroPride 2016 in Amsterdam, zal ik nog meer dan nu internationaal werk verrichten. Ik ben me er zeer van bewust dat mijn ervaring en activisme slechts een ‘niche’ beslaan als het gaat om de breedte van vrouwenrechten waarover afspraken zijn gemaakt tijdens de vierde Wereldvrouwenconferentie in 1995 in Beijing en de Millennium Development Goals. Ook dat seksuele diversiteit een moeilijk bespreekbaar onderwerp is in veel van de landen die de afspraken hebben ondertekend. Tegelijkertijd is mijn strijd voor gelijke rechten er een die als lakmoesproef dient. Wanneer LBTI-vrouwen in volle vrijheid hun leven kunnen leven, zullen heterovrouwen dit zeker kunnen.”
Met de voordracht van Irene Hemelaar sluit de NVR aan bij een van de prioriteiten van het internationale mensenrechtenbeleid dat de rechten van vrouwen en seksuele minderheden wil beschermen. In de Tweede Kamer is bovendien onlangs nog gepleit om Nederland wereldwijd weer leidend te maken als voorvechter van rechten voor lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders.
Sinds het ontstaan van de Verenigde Naties in 1945 maakt ieder jaar een Vrouwenvertegenwoordiger deel uit van de Nederlandse Regeringsdelegatie naar de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Nederland is hiermee uniek en leidend in de wereld. De VN Vrouwenvertegenwoordiger wordt van oudsher geselecteerd en begeleid door de Nederlandse Vrouwen Raad (NVR).